Opleiding Cardiologie Regio West

Stage hartkatheterisatie

Stage Hartkatheterisatie (basis)
Duur: 3 maanden
Stagecoördinator: J. de Leeuw
Plaatsvervangend stagecoördinator: W. Tietge

Inhoud van de stage

De basis stage hartkatheterisatie zal de AIOS alle activiteiten die met invasieve diagnostiek en therapie te maken hebben bijwonen of onder (beperkte) supervisie zelf verrichten. Dit betreft hoofdzakelijk diagnostische coronair angiografieën, met en zonder LIMA/RIMA of veneuze grafts, maar ook pericard puncties, het plaatsen van een tijdelijk pacemaker lead en het inbrengen van centraal veneuze lange lijnen. Implantatie van permanente pacemaker systemen is optioneel. Technische follow-up van pacemaker patiënten is een verplicht onderdeel van de stage. Bij normale ontwikkeling en vaardigheid nivo kan de AIOS kan tijdens deze stage 200-250 invasieve procedures als eerste of tweede operateur verrichten.

Naast de hartkatheterisaties zal de AIOS zich tijdens deze stage tevens bekwamen in de beoordeling van cardiaal CT onderzoek, te weten CT calcium en CT coronair angiografie.

Stage opbouw

Tijdens deze stage is sprake van een hoge mate van 1:1 (hands-on) supervisie. Na een inwerkperiode van 1-2 weken zal de AIOS afhankelijk van individueel vaardigheids niveau actief meewerken (‘steriel staan’) naast de cardioloog. Onderdelen van procedures en verrichtingen zullen gradueel steeds meer door de AIOS worden verricht zodat deze vanaf week 5 als ‘eerste operateur’ kan optreden bij alle procedures. Gedurende de stage zullen een aantal dagdelen worden ingeroosterd voor pacemaker follow-up. Tevens zal de AIOS tijdens deze stage leiding geven aan de Hart Team bespreking. De AIOS zal eigen patiënten inbrengen, maar ook patiënten van collegae na grondige voorbereiding.

Stralingshygiëne
Bij aanvang van de stage dient stralingsdeskundigheid niveau 4A/M voor medisch specialisten gehaald te zijn, bv. in het Boerhaave instituut.

EPA

De AIOS voert bovengenoemde ingrepen uit onder directe hands-on supervisie en later indirecte supervisie op afstand (in room). Dit bekwaamheidsniveau wordt gemonitord en gedocumenteerd d.m.v. OSAT’s.

Te behalen bekwaamheidsniveau: 3

Leerdoelen

  • Kennis nemen van de basale principes van hartkatheterisaties;
  • Opbouwen van angiotafel en steriel afdekken van patiënt;
  • Kennis en vaardigheid opdoen m.b.t. de werking van hartkatheterisatie kamer apparatuur;
  • Kennis en vaardigheid opdoen met het gebruik van Röntgen apparatuur;
  • Optimale toepassing van maatregelen t.b.v. straling hygiëne;
  • Ontluchten van druksystemen, testen op werking, veiligheid en ijking;
  • Kennis en vaardigheid opdoen met registratie van intracardiale drukken, de betekenis hiervan en afwijkingen hierin (incl. artefacten);
  • Kennis opdoen m.b.t. verschillende katheters i.h.b. de aanwezige gangbare types, de codering en type aanduiding, alsmede de indicatie voor specifiek gebruik;
  • Eigen maken van anatomie hart en kransvaten;
  • Eigen maken van projectie 3D anatomie in twee dimensionaal vlak a.g.v. röntgen doorlichting;
  • Kennis nemen van anatomie en verloop a/v femoralis, a. Radialis, a.brachialis en a/v subclavia en consequenties voor gebruikte techniek m.b.t. punctie en opvoeren katheters;
  • Inbrengen van een arteriële sheet via Seldinger techniek in de art. Femoralis rechts en links. Op de hoogte zijn van complicaties die zich daarbij kunnen voordoen en hoe deze behandeld dienen te worden;
  • Inbrengen van een arteriële sheet via gemodificeerde Seldinger techniek in de re. of li. art. radialis. Op de hoogte zijn van complicaties die zich daarbij kunnen voordoen en hoe deze behandeld dienen te worden;
  • Verantwoord gebruik van contrast middelen alsmede aanpassing van de juiste dosis t.b.v. optimale beeldvorming;
  • Risico’s verbonden aan de ingreep (lokaal, systemisch) en wijze van handelen bij complicaties;
  • Veilig en adequaat aanhaken van de natieve coronair arteriën en herkennen van stenoses alsmede abnormale oorsprong, anomalie of occlusie
  • Katheteriseren van veneuze bypasses en van de linker en rechter arteria mammaria;
  • Het maken van een aortogram;
  • Het herkennen van beheersen van complicaties die zich tijdens links en rechts katheterisatie kunnen voordoen;
  • Vertrouwd raken met medicamenten die bij katheterisatie soms moeten worden toegepast;
  • Globale kennis opdoen aangaande toepassing van röntgenstraling. Belangrijk: de AIOS moet op de hoogte zijn van de principes van stralingshygiëne alvorens de katheterisatie stage kan worden aangevangen;
  • Verslaglegging van bevindingen met conclusie en voorstel beleid.

Pacemakers:

Verplicht:

  • Beoordelen wondgenezing;
  • Techniek en vereisten voor juiste instelling pacemaker na implantatie;
  • Kennis nemen van en vaardigheden opdoen van noodzakelijke controles bij doormeten van verschillende pacemaker systemen en subcutane event recorders;
  • Kennis nemen van en vaardigheden opdoen m.b.t. basale programmering van verschillende pacemaker systemen en event recorders;
  • Kennis nemen van en vaardigheden opdoen m.b.t. pacemaker disfunctie.

Facultatief:

  • Inbrengen en aansluiten van een uitwendige pacemaker;
  • Op de hoogte zijn van de gangbare pacing leads en pacemaker typen;
  • Door vena subclavia punctie / vena cephalica preparatie inbrengen stimulatie leads in rechter atrium/ventrikel onder doorlichting;
  • Beoordeling ligging elektrodes en het beoordelen van de elektrische metingen en tip fixatie kwaliteit;
  • Pacemakerpocket aanleggen, plaatsen van de pacemaker, hechttechnieken

Toetsinstrumenten

  1. KPB
  2. OSAT
  3. Hart Team bespreking

Aanbevolen literatuur:

  • The ESC Textbook of Cardiovascular Medicine. Camm, Luscher en Serruys. Hoofdstuk 6. 2006 ISBN -13:978-1-4051-2695-3
  • ESC guidelineswww.escardio.org/knowledge/guidelines
  • Baim and Grossmann: Grossmann’s Cardiac Katheterization, Angiography and Intervention 
  • Barold et al: Cardiac pacemakers step by step
  • ACCF/AHA/HRS/SCAL clinical competence statement on physician knowledge to optimize patiënt safety and image quality in fluoroscopically guided invasive procedures
  • Medische richtlijnen LUMC, NVVC, ESC, AHA-ACC
  • "Cardiac katheterization, angiography and intervention" (Grossman; Williams and Wilkins);
  • A practice of  Cardiac pacing: Furman et al (Futura)